بررسی ارزش های فردی و سازمانی و اعتبار همزمان آن با ارزش های کاری و رابطه آنها با تعهد سازمانی در کارکنان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران- اصفهان

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارزش های فردی و سازمانی و اعتبار همزمان آن با ارزش های کاری و رابطه آنها با تعهد سازمانی درکارکنان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران-اصفهان انجام شد. جامعه ی آماری را کلیه کارکنان زن ومرد (رسمی و غیر رسمی) شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی اصفهان در سال 1388 تشکیل دادند (4600=n). نمونه ی این پژوهش، شامل 273 نفر از کارکنان مرد (رسمی و غیر رسمی) شرکت پالایشگاه نفت اصفهان بودند که پس از جمع آوری پرسشنامه ها 269 پرسشنامه به صورت کامل تکمیل شده بودند. برای سنجش متغیرها از پرسشنامه های زمینه یابی ارزشهای شوارتز، ارزش های سازمانی، ارزش های کاری فورنهام، تعهد سازمانی بالفور و وکسلر و پرسشنامه ی متغیر های جمعیت شناختی استفاده شد. پرسشنامه های استفاده شده پایایی قابل قبولی داشتند. برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی مناسب، ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون چند مرحله ای (گام به گام)، تحلیل واریانس، آزمون tهتلینگ استفاده شد. نتایج نشان داد که می توان به طور قابل قبولی ارزش ها را مورد اندازه گیری قرار داد. بین عوامل ارزش های فردی و سازمانی، فردی و کاری، سازمانی و کاری در سطح p?0.05رابطه وجود داشت. همچنین بین عوامل ارزش های فردی ، سازمانی و کاری با تعهد سازمانی و متغیرهای جمعیت شناختی در سطح p?0.05رابطه وجود داشت. از بین عوامل ارزش های فردی، ارزش خیرخواهی، 5/6درصد واریانس ارزش سازمانی را تبیین کرد. با اضافه کردن ارزش انگیختگی، میزان واریانس تبیین شده 4/8 درصد شد و همچنین با اضافه شدن ارزش امنیت این میزان 9/9 درصد شد. با توجه به آزمون ویلکز و مقدار کای اسکوئر اولین و دومین ضریب همبستگی کانونی بین مولفه های ارزش های فردی و سازمانی معنی دار بود. ارزش خودرهبری از بین عوامل ارزش های فردی، 11 درصد واریانس ارزش کاری را تبیین کرد. با اضافه کردن ارزش لذت، میزان واریانس تبیین شده 15 درصد شد و همچنین با اضافه شدن ارزش جهان خواهی این میزان 17 درصد شد. در نهایت با اضافه شدن ارزش پیشرفت این میزان 19 درصد شد. با توجه به آزمون ویلکز و مقدار کای اسکوئر اولین، دومین و سومین ضریب همبستگی کانونی بین مولفه های ارزش های معنی دار بود. با توجه به آزمون ویلکز و مقدار کای اسکوئر اولین ضریب همبستگی کانونی بین مولفه های ارزش های کاری و سازمانی معنی دار بود. ارزش همرنگی از مولفه های ارزش های فردی، 24درصد واریانس تعهد سازمانی را تبیین کرد. با اضافه کردن ارزش جهان خواهی، میزان واریانس تبیین شده28 درصد شد. از بین عوامل ارزش های سازمانی، وفاداری به سازمان، 98 درصد واریانس تعهد سازمانی را تبیین کرد. از بین عوامل ارزش های کاری، ارزش ارتقاء فردی و گروهی، 4/19 درصد واریانس تعهد سازمانی را تبیین کرد. تفاوت معنی داری در ارزش های فردی و سازمانی بین واحدهای مختلف (عملیات، تعمیرات و اداری) مشاهده نشد، اما تفاوت معنی داری در ارزش های کاری در عامل اعتبار شغلی بین واحدهای مختلف (عملیات، تعمیرات و اداری) مشاهده شد. همچنین عوامل ارزش های فردی نیز درصد قابل توجهی از واریانس عوامل ارزش های کاری را پیش بینی کردند که این نتایج تائید کننده اعتبار ملاکی پرسشنامه ارزش های کاری فورنهام بوده و می توان بر مبنای آن، کاربرد آن در سازمان را توصیه کرد.